Zmiany w prawie bankowym w zakresie outsourcingu
Z dniem 29 września br. na podstawie ustawy nowelizującej z dnia 16 sierpnia 2023 r. [1] weszły w życie zmiany w ustawie Prawo bankowe, mające na celu dostosowanie dotychczasowych regulacji do standardów europejskich wynikających z Wytycznych Europejskiego Nadzoru Bankowego w sprawie outsourcingu [2], a także umożliwienie bardziej efektywnego oraz elastycznego korzystania przez banki z instytucji outsourcingu [3].
Najobszerniejszym elementem powyższej nowelizacji pozostają zmiany dotyczące outsourcingu bankowego, w związku z czym w niniejszym artykule przybliżono kluczowe zmiany w tym zakresie.
Pierwsza ze zmian obejmuje rozszerzenie możliwości powierzenia czynności w odniesieniu do umów o instrumenty płatnicze, inne niż karty płatnicze, (np. pieniądz elektroniczny). Faktem jest, że usługi bankowości elektronicznej są w praktyce rynkowej świadczone dla znaczącej liczby klientów korzystających z innych usług (np. prowadzenie rachunków bankowych), łącznie z tymi innymi usługami. Dlatego też zdecydowano się na rozszerzenie zakresu outsourcowanych czynności również o te usługi.
Kolejno w ramach nowelizacji dopuszczono możliwość podoutsourcingu w szerokim zakresie. Dalsze powierzanie czynności innym przedsiębiorcom odbywa się na podstawie umowy zawartej przez strony. W uzasadnieniu do projektu ustawy wyjaśniono, że w obszarze działalności fintechowej widoczne są negatywne skutki obecnie obowiązującego zakazu dalszego powierzenia czynności w ramach podoutsourcingu. Wiąże się to z ograniczeniem możliwości banków w zakresie korzystania z profesjonalnych dostawców w sektorze fintech i wykorzystywania najnowszych rozwiązań technologicznych. Obecnie w innych krajach członkowskich UE nie są stosowane limity w zakresie stopni podoutsourcingu bankowego, dlatego również polski ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie takiego rozwiązania.
Na każdy podoutsourcing wymagana jest pisemna ogólna lub szczegółowa zgoda banku. Dopuszczalność tworzenia łańcucha umów podoutsourcingu ma wynikać z zawartej umowy outsourcingowej [4].
W związku z nowelizacją bank zobowiązany jest zabezpieczyć ewentualne wierzytelności na poczet naprawienia szkód wyrządzonych przez podwykonawców. Wierzytelności te mogą zostać zabezpieczone m.in. przez stosowną polisę OC, gwarancję ubezpieczeniową czy gwarancję bankową.
Ponadto zrezygnowano z obowiązku ubiegania się przez instytucje płatnicze o wydanie przez KNF zezwoleń na zawarcie umów outsourcingu z przedsiębiorcami zagranicznymi. Aktualnie bank zobowiązany jest jedynie zawiadomić KNF o zamiarze zawarcia umowy outsourcingowej czy podoutsourcingowej z przedsiębiorcą zagranicznym. Znowelizowane przepisy wprowadzono w związku z Wytycznymi EBA, zgodnie z którymi instytucje powinny jedynie informować w formie zawiadomienia KNF o istotnych zmianach lub poważnych zdarzeniach dotyczących umów outsourcingu.
Warto też zaznaczyć, że wraz z nowelizacją wyłączono stosowanie przepisów ograniczających outsourcing, dotyczących procedury zawiadamiania KNF o powierzeniu czynności w sytuacji, gdy dostawcą usług dla banku jest inny bank, instytucja kredytowa czy dostawca usług płatniczych. Ustawodawca wyszedł z założenia, że są to podmioty poddane nadzorowi bankowemu, przestrzegające restrykcyjnych zasad z zakresu ochrony tajemnicy bankowej, danych osobowych, informacji poufnych itp. [5].
Z uwagi na obszerność nowelizacji, w niniejszym artykule zaprezentowane zostały wyłącznie najistotniejsze zmiany dotyczące outsourcingu bankowego. Czytelników zainteresowanych tą tematyką zachęcamy do zapoznania się z treścią uzasadnienia do projektu ustawy dostępnego na stronach internetowych Rządowego Centrum Legislacji.
[1] Ustawa z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz. U. poz. 1723).
[2] Wytyczne Europejskiego Nadzoru Bankowego z dnia 25 lutego 2019 r. w sprawie outsourcingu nr EBA/GL/2019/02.
[3] Uzasadnienie do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku dostępne na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji pod adresem: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12372806/12976931/dokument625583.pdf.
[4] Uzasadnienie do projektu ustawy, s. 14.
[5] Uzasadnienie do projektu ustawy, s. 20.