Cyfryzacja i ochrona OT: Jak zabezpieczyć krytyczną infrastrukturę w erze cyfrowej
Krytyczna infrastruktura techniczna (OT) to podstawa funkcjonowania zarówno państwa, jak i przedsiębiorstw. Ponad 150-letnia historia tego obszaru obejmuje instalacje takie jak maszyny produkcyjne czy elektrownie, które były początkowo sterowane ręcznie za pomocą elementów mechanicznych. W miarę upływu czasu, do infrastruktury wprowadzano elektryczne i elektroniczne systemy monitorowania oraz sterowania, a w konsekwencji coraz więcej oprogramowania.
Kontekst historyczny i ewolucja OT
W przeszłości, systemy OT działały w sposób zamknięty i odizolowany od świata zewnętrznego. Bezpieczeństwo takiej infrastruktury wynikało z „luki powietrznej”, która oddzielała systemy krytyczne od reszty świata.
Jednak cyfryzacja przyniosła radykalne zmiany w infrastrukturze OT. Systemy takie jak PLC, ICS, czy SCADA zostały połączone w sieć, współpracując z systemami informatycznymi i umożliwiając zdalne sterowanie. W rezultacie, zwiększyła się powierzchnia ataku, co wymaga ochrony OT na równi z ochroną systemów IT.
Nowe wyzwania w bezpieczeństwie OT
Zarówno dla bezpieczeństwa IT, jak i OT, pierwszym krokiem w ocenie ryzyka jest dokładne poznanie budowy infrastruktury. To pozwala na zrozumienie powierzchni ataku i opracowanie odpowiednich środków zabezpieczających.
Ważne jest zauważenie, że wiele zagadnień związanych z bezpieczeństwem IT ma również zastosowanie w bezpieczeństwie OT. Przykłady obejmują inwentaryzację systemów i urządzeń, analizę danych dzienników oraz wiedzę o komunikacji między systemami i urządzeniami. Dlatego istotne jest zabezpieczanie różnych systemów i domen poprzez segmentację sieci, silne uwierzytelnianie i szyfrowanie komunikacji.
Jednak istnieją również wyzwania specyficzne dla OT. Tradycyjnie, infrastruktura OT jest prawie niesegmentowana, co najwyżej po prostu uwierzytelniana i ledwo szyfrowana. Dlatego konieczne jest opracowanie nowych rozwiązań i strategii dostosowanych do specyfiki OT.
Cyfryzacja przyczyniła się do ewolucji infrastruktury krytycznej, ale również zwiększyła narażenie systemów OT na cyberataki. W obliczu tych zmian konieczne jest opracowanie i wdrożenie skutecznych zabezpieczeń, które będą chronić te systemy przed zagrożeniami związanymi z rosnącą powierzchnią ataku.
Bezpieczeństwo OT w praktyce
W praktyce ochrona systemów OT może obejmować różne działania, takie jak:
- Monitorowanie i zarządzanie dostępem do sieci: Wprowadzenie kontroli dostępu opartej na rolach i uprawnieniach użytkowników oraz ograniczenie zdalnego dostępu do systemów OT tylko do niezbędnych przypadków.
- Aktualizacja oprogramowania i systemów: Regularne instalowanie aktualizacji i łatek bezpieczeństwa dla systemów operacyjnych, oprogramowania i urządzeń OT.
- Szyfrowanie komunikacji: Zastosowanie technologii szyfrowania, takich jak VPN, do ochrony danych przesyłanych między systemami OT a systemami IT.
- Reagowanie na incydenty: Opracowanie i wdrożenie planów reagowania na incydenty oraz szybka identyfikacja, analiza i naprawa incydentów bezpieczeństwa.
- Szkolenie personelu: Wprowadzenie programów szkoleniowych, które będą na bieżąco edukować pracowników zarówno z zakresu bezpieczeństwa IT, jak i OT.
- Przeglądy bezpieczeństwa: Regularne przeprowadzanie audytów bezpieczeństwa, które pozwolą na ocenę stanu zabezpieczeń i identyfikację potencjalnych zagrożeń.
- Współpraca między działami IT i OT: Wzmocnienie współpracy między zespołami IT i OT, aby zwiększyć wspólną świadomość zagrożeń i wspólnie opracowywać strategie ochrony.
Cyfryzacja niewątpliwie przyczyniła się do znaczących zmian w infrastrukturze OT, zwiększając zarówno efektywność, jak i podatność na ataki. W obliczu tych wyzwań kluczowe jest zrozumienie specyfiki OT oraz opracowanie i wdrożenie odpowiednich strategii bezpieczeństwa, które będą chronić te systemy przed rosnącym zagrożeniem cyberataków. Tylko wtedy infrastruktura krytyczna będzie mogła skutecznie sprostać nowym wymaganiom współczesnego świata.